ปราบ "อีโบลา" แอฟริกา ชัยชนะยังอีกยาวไกล

[kiatisak]

ปราบ "อีโบลา" แอฟริกา ชัยชนะยังอีกยาวไกล

ปลายปีที่แล้ว การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสอีโบลากลายเป็นวิกฤตด้านสาธารณสุขที่ยึดพื้นที่ข่าวของสื่อต่างๆ ทั่วโลก ขณะที่นานาชาติระดมสรรพกำลังเพื่อต่อกรกับไวรัสมรณะที่คร่าชีวิตประชาชนไปหลายพันราย แต่ปัจจุบันข่าวคราวของโรคดังกล่าวดูจะเลือนหายไปจากความสนใจของประชาคมโลก จนหลายคนเข้าใจว่าวิกฤตครั้งนี้ถูกกำราบจนสิ้นฤทธิ์แล้ว

แต่ในความเป็นจริง อีโบลายังคงเป็นภัยคุกคามร้ายแรงของแอฟริกาตะวันตกและของโลก แม้จะครบรอบ 1 ปีแล้ว นับจากมีการยืนยันผู้ติดเชื้อรายแรกในการระบาดของเชื้อรอบล่าสุด แต่ก็ยังพบผู้ติดเชื้อรายใหม่อยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นเหมือนสัญญาณเตือนว่าสงครามต่อต้านอีโบลายังไม่ยุติลงในเร็วๆ นี้ และจำเป็นต้องใช้งบประมาณ ยุทธภัณฑ์และบุคลากรอีกจำนวนมาก เพื่อบรรลุเป้าหมาย



การพบผู้ติดเชื้อรายใหม่ในกรุงมอนโรเวีย เมืองหลวงของไลบีเรีย เมื่อ 20 มีนาคมที่ผ่านมา หลังไม่ปรากฏผู้ป่วยรายใหม่มานาน 3 สัปดาห์ ดับความหวังของรัฐบาลประเทศดังกล่าวที่จะประกาศว่า ไลบีเรียปลอดจากเชื้ออีโบลาแล้ว ซึ่งจะช่วยเรียกคืนความเชื่อมั่นและฟื้นฟูเศรษฐกิจที่เสียหายหนักจากการระบาดของไวรัสชนิดนี้ นอกจากนี้ยังสะท้อนว่าการควบคุมโรคร้ายดังกล่าวไม่ใช่เรื่องง่าย

ด้านกินีรวมถึงเซียร์ราลีโอน ซึ่งเป็น 2 ประเทศที่ถูกเชื้อไวรัสมรณะคุกคามอย่างหนักพบผู้ติดเชื้อรายใหม่หลายสิบคนในแต่ละสัปดาห์ ทำให้ยอดผู้เสียชีวิตพุ่งไล่หลังไลบีเรียมาติดๆ อีกทั้งกระตุ้นให้เกิดคำถามถึงประสิทธิภาพของมาตรการรับมือเชื้อไวรัส และความเอาจริงเอาจังของนานาชาติในการต่อสู้กับโรคร้าย

นายเจค ดันนิง นักวิจัยคลินิกอาวุโส ด้านโรคติดเชื้อ จากมหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด ซึ่งมีส่วนร่วมในการพัฒนาวัคซีนและยารักษาโรคอีโบลา กล่าวกับไฟแนนเชียล ไทมส์ว่า เส้นทางสู่การไร้ผู้ติดเชื้อรายใหม่ "อาจจะยาวนานและขรุขระกว่าที่คาดไว้" พร้อมทั้งย้ำว่า "ประชาคมโลกต้องไม่ลืมแอฟริกาตะวันออก แม้ว่าตอนนี้เป็นช่วงอันตรายของการระบาดและภาวะอ่อนล้าจากการต่อสู้กับโรค แต่ประเทศที่เกิดการระบาดตลอดจนหุ้นส่วนนานาชาติต้องผนึกกำลังกันสู้ต่อ"

สอดคล้องกับ นายสตีเฟน คอร์นิช ผู้อำนวยการบริหารขององค์การแพทย์ไร้พรมแดน (MSF) ศูนย์แคนาดาที่มองว่า ความรุนแรงของการระบาดยังไม่คลี่คลาย เชื้อไวรัสอีโบลาไม่เพียงฝังตัวอยู่ในหลายพื้นที่ แต่ยังคงแพร่กระจายอย่างควบคุมไม่ได้ โดยเฉพาะในกินีกับเซียร์ราลีโอน

ที่น่าวิตกไปกว่านั้นก็คือหลายกรณีไม่สามารถสืบค้นย้อนหลังไปได้ว่าผู้ติดเชื้อรายใหม่รับเชื้อจากช่องทางไหนซึ่งหมายความว่าเชื้อไวรัสนี้ยังคงแพร่กระจายแม้มีความพยายามปิดช่องโหว่ทุกทาง

"การประกาศว่าวิกฤตอีโบลาสิ้นสุดลงแล้วเป็นคำกล่าวที่เร็วเกินไปจนกว่าผู้ติดเชื้อรายใหม่ในแอฟริกาตะวันตกจะเป็นศูนย์สงครามครั้งนี้ก็ยังไม่จบจำนวนผู้ติดเชื้อรายใหม่ที่เพิ่มขึ้นในหลายพื้นที่แทนที่จะลดลง เป็นสิ่งยืนยันว่าจะเรายังไปไม่ถึงจุดหมาย แถมบางคนยังพร้อมจะประกาศชัยชนะเหนือโรคระบาดอีกด้วย" นายคอร์นิชระบุ

ทั้งนี้ในรายงานฉบับล่าสุดขององค์การอนามัยโลกเผยว่า มีผู้ติดเชื้ออีโบลาเกือบ 25,000 คน และยอดผู้เสียชีวิตทะลุ 10,000 ราย นับตั้งแต่เกิดการระบาดในเดือนมีนาคมปีกลาย และในวาระครบรอบ 1 ปี ที่นับจากมีการยืนยันผู้ติดเชื้อรายแรกเมื่อ 16 มีนาคมที่ผ่านมา MSF ซึ่งเป็นหนึ่งในกองกำลังหลักที่ต่อสู้กับการแพร่ระบาดของเชื้ออีโบลา และดูแลผู้ป่วยโรคดังกล่าวกว่า 5,000 คน

ในปีที่แล้ว ออกรายงานเรียกร้องให้ประชาคมโลกเรียนรู้จากการตอบสนอง "ที่เชื่องช้าและไร้ประสิทธิภาพ" ของหน่วยงานด้านสาธารณสุขต่อการแพร่ระบาดของโรคนี้ โดยชี้ว่า "การนิ่งเฉยของนานาชาติ" นำไปสู่การแพร่ระบาดอย่างกว้างขวางเป็นเวลาหลายเดือน ก่อนที่ประชาคมโลกจะกระตือรือร้นร่วมมือกันปราบปรามอีโบลาในที่สุด

นอกจากการดูแลรักษาผู้ป่วย รวมถึงสกัดกั้นการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสแล้ว การสร้างเครือข่ายเฝ้าระวังโรคที่ครอบคลุมและแข็งแกร่ง การเผยแพร่ความรู้ด้านสาธารณสุขที่ถูกต้อง ตลอดจนการวิจัยเพื่อวิเคราะห์ต้นตอของโรค จะช่วยลดโอกาสของการระบาดและความรุนแรงของโรคในอนาคต