เริม (Herpes simplex virus) เป็นโรคติดต่อทางผิวหนังชนิดหนึ่ง ที่เกิดจากเชื้อไวรัส มีอาการแสดงโดยขึ้นเป็นตุ่มใสเล็กๆ พบได้ในคนทุกวัย และมักเป็นๆ หายๆ เรื้อรัง
เชื้อ Herpes virus เป็นสาเหตุสำคัญของการติดเชื้อเริมที่ผิวหนังบริเวณริมฝีปากและอวัยวะเพศ โดยเชื้อ Herpes virus มี 2 ชนิดคือ
1. Herpes simplex virus 1 (HSV-1) มักเกิดบริเวณปากและผิวหนังเหนือสะดือขึ้นไป เกิดขึ้นบริเวณปากเรียกว่า Herpes labialis ไม่ติดต่อทางเพศสัมพันธ์
2. Herpes simplex virus 2 (HSV-2) เชื้อมักเกิดบริเวณอวัยวะเพศ และติดต่อโดยเพศสัมพันธ์ เรียกว่า Herpes genitalis
โดยผิวบริเวณที่ติดเชื้อนั้นจะเกิดตุ่มน้ำพองใสเป็นกลุ่มๆ กลุ่มละ 2-10 เม็ด ซึ่งเป็นช่วงที่สามารถติดต่อไปสู่ผู้อื่นได้ ผู้ป่วยจะมีอาการคันหรือแสบร้อนรอบๆ ตุ่มใส ต่อมาจะแตกออกเป็นแผลตื้นๆ หลายแผลติดกัน
ระยะการเป็นโรค การเป็นครั้งแรก (Primary Infection) เริ่มด้วยอาการปวดแสบร้อน ต่อมาจะมีอาการบวม และอีก 2-3 วันจะมีตุ่มน้ำใสเกิดบนฐานสีแดง ตุ่มน้ำแตกออกใน 24 ชั่วโมงและตกสะเก็ด ตุ่มอาจจะรวมเป็นกลุ่มใหญ่และเป็นแผลกว้างทำให้ปวดมาก แผลจะหายใน 2-3 สัปดาห์ ตำแหน่งที่พบได้บ่อยได้แก่ ปาก ริมฝีปาก ตา เมื่อแผลแห้งแล้วจะไม่ติดต่อ ระหว่างที่เป็นผื่นต่อมน้ำเหลืองใกล้ๆ อาจจะโต และอาจจะมีไข้ปวดเมื่อยตามตัว
ระยะปลอดอาการ (Latency and Shedding) ช่วงนี้เชื้ออยู่ในร่างกายโดยที่ไม่เกิดอาการอะไรขึ้น เชื้ออาจจะแบ่งตัวและสามารถติดต่อได้ โดยเฉพาะเชื้อที่อวัยวะเพศแม้ว่าจะไม่มีผื่น
อาการกลับเป็นซ้ำ (Recurring Infections) มีอาการน้อยกว่า และเป็นพื้นที่น้อยกว่า ไม่ค่อยมีไข้ และมักเป็นบริเวณใกล้กับที่เดิม โดยเฉพาะที่อวัยวะเพศอาจจะกลับเป็นซ้ำได้ 5 ครั้งต่อปี
การรักษา: การได้รับยาในกลุ่มฆ่าเชื้อไวรัสมีได้ 2 ลักษณะคือ
1.Acute therapy หมายถึงการเริ่มให้ยาตั้งแต่เริ่มมีอาการคือปวดแสบปวดร้อนโดยที่ยังไม่มีผื่นขึ้น ถ้ามีผื่นแตกจะไม่ได้ผล ต้องใช้ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียแทน เพราะหากตุ่มแตกจะเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
2.Suppress therapy หมายถึงการให้ยาเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ จะเลือกให้ในรายที่เกิดการกลับเป็นซ้ำบ่อยๆ หรือมีโรคประจำตัว
โดยยาที่ใช้รักษาโรคเริมเป็นยาในกลุ่มฆ่าเชื้อไวรัสได้แก่ Acyclovir, Valacyclovir และ Famciclovir
การปฏิบัติตัว:1.พักผ่อนให้เพียงพอควรนอนอย่างน้อย 6-8 ชม.
2.หลีกเลี่ยงความเครียดและหาวิธีคลายเครียดที่เหมาะสม
3.ออกกำลังกายเป็นประจำ ทำให้ร่างกายแข็งแรง โดยออกกำลังอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 วัน
4.ทำความสะอาดเสื้อผ้าและของใช้ที่สัมผัสกับเชื้อเริม และหลีกเลี่ยงการใช้สิ่งของร่วมกับคนที่เป็นเริม เพื่อป้องกันการติดต่อ
5.หลีกเลี่ยงการมีหลายคู่นอนหรือใส่ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
เอกสารอ้างอิง
1.Dipro JT, Tallbert RL, Matzke GR, Wells BG, Posey LM, et al. Pharmacotherapy A Pathophysiologic Approach. 7th. United States: McGraw-Hill; 2008, p.1924-1927.
2.Lacy CF, Armstrong LL, Goldman MP, Lance LL. Drug information handbook.19h ed. Ohio: Lexi-comp; 2010-2011.
3.Thai Pharmacies Association: Herpes Simplex Virus. [Homepage on the Internet]. [Cited 2012 March 13]. Avalilable from
http://thaipharmacies.org/knowledge/dis ... mplex.htmlตอบโดย: นักศึกษาเภสัชศาสตร์ปรียภรณ์ ศรีจรัสกุล
