New Document









บทความรวมเล่ม หัวข้อ งานคือความดีที่หล่อเลี้ยงชีวิต

บทความทางเภสัชศาสตร์ และบทความทั่วไป

บทความรวมเล่ม หัวข้อ งานคือความดีที่หล่อเลี้ยงชีวิต

โพสต์โดย GPE » 07 ก.ค. 2007, 10:14

ตอนที่๑
แด่สหายสมบูรณ์
ภก.ศุภรักษ์  ศุภเอม

ภาพหนึ่งที่ดูจะชินตากับเจ้าหน้าที่ตึกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลอุบลรัตน์    ก็คือภาพชายสูงอายุที่ดูท่าทาง  แข็งแรงจะคอยบอก  คอยแนะนำคนไข้ถึงการใช้บริการห้องจ่ายยา  อย่างเป็นกันเอง  ในเกือบทุกๆ เดือนที่มีการนัดคนไข้เบาหวานจากตำบลเขื่อนอุบลรัตน์  มาตรวจที่โรงพยาบาล  ก็จะพบชายสูงวัยใจดีชื่อตาสมบูรณ์คอยส่งเสียงแนะนำการใช้บริการให้แก่ผู้ป่วยเบาหวานที่มาโรงพยาบาลแทบทุกครั้งไป  ผมยังจำได้ดีถึงรอยยิ้มบนใบหน้าของคุณตาสมบูรณ์        ที่มีความหวังดีอยากจะช่วยงานเล็กๆ  น้อย ๆ ให้โรงพยาบาลโดยไม่เคยคิดเรียกร้อง  ใดๆ  ทั้งสิ้น  ไม่เคยแม้จะคิดขอลัดคิวขอได้ยาก่อน  นี่แหละครับคุณตาสมบูรณ์ที่ใจดีของผม  ซึ่งก็นับว่าเป็นเรื่องที่แปลกเหมือนกัน  ที่คุณตาแท้ๆ ของผมก็ชื่อสมบูรณ์เหมือนกัน  โลกนี้  ช่างมีเรื่องบังเอิญเกิดขึ้นได้จริงๆ

คุณตาสมบูรณ์  จริงๆ  แล้วแกก็อายุไม่มากมายอะไร    ตอนที่ผมรู้จักแกครั้งแรก  ตอนนั้นแกอายุแค่  ๕๙ ปี เท่านั้น หากจะนับกันจริงแกก็จะอายุรุ่นราวคราวเดียวกับพ่อผมมากกว่า    แต่ผมก็สะดวกใจที่จะเรียกว่าคุณตาสมบูรณ์มากกว่า      คุณตาสมบูรณ์เป็นผู้ป่วยเบาหวานคนหนึ่งที่เป็นเบาหวานมานานเกือบ  ๒๐ ปีแล้วแต่ดูยังแข็งแรงอยู่แต่ว่าอย่างไรก็ตาม      ระดับน้ำตาลในเลือดของแกมักขึ้นๆ  ลงๆ  อยู่เสมอ  ผมก็เหมือนกับเภสัชกรทั่วๆ ไปก็คือ  หากพบคนไข้เบาหวานที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง  ก็จะให้คำแนะนำเรื่องการใช้ยา    เรื่องอาหารและการออกกำลังกาย      แม้ลึกๆ  ในใจผมจะบอกว่าทำแค่นี้  มันยังไม่ดีพอการให้คำแนะนำคนไข้เบาหวานครั้งละ ๕ ถึง ๑๐ นาที  จะช่วยคนไข้ได้หรือผมชักสงสัยแล้วเหมือนกัน  เมื่อผมมีโอกาสได้ออกชุมชนที่หมู่บ้านที่คุณตาสมบูรณ์อยู่    ผมก็ได้มีโอกาสไปเยี่ยมแกที่บ้านเป็นครั้งแรก    วันนั้น  เป็นวันอังควรในช่วงบ่ายผมไปถึงบ้านคุณตาสมบูรณ์เป็นบ้านแรก  บ้านแกเป็นบ้านไม้  ใต้ถุนสูง  ที่มีสภาพกลางเก่ากลางใหม่    สิ่งแรกที่ผมเห็นก็คืออวนดักปลา    และเรือหางยาวที่จอดไว้หลังบ้าน    นอกจากนี้  ยังมีรถเครื่องสภาพดีอีก ๒ คัน  จอดอยู่ใกล้ๆ กันด้วย    ครอบครัวคุณตาสมบูรณ์มีลูก ๕ คน เป็นผู้ชายสองคน  ผู้หญิงสามคน  และมีหลานสาวเล็กๆ อยู่ด้วยสองคน  ในครอบครัวของคุณตามีลูกสาวและลูกชายอยู่ด้วยอย่างละคน 

หากดูจากสภาพความเป็นอยู่ของแกผมถือว่าคุณตาสมบูรณ์มีฐานะความเป็นอยู่ที่ใช้ได้ทีเดียว  หลังจากที่ผมได้พูดคุยกับคุณตาพักใหญ่ก็ได้ชวนคุณตาสมบูรณ์  ออกเยี่ยมผู้ป่วยรายอื่นๆ  ต่อไป    คุณตามสมบูรณ์นับว่าเป็นไกด์ที่ดี    เพราะพาผมไปเยี่ยมคนไข้รายอื่นได้สะดวกสบายมากขึ้น  และต้องขอบอกว่าคุณตาสมบูรณ์เป็นผู้ชายที่คุยเก่งมาก    มากกว่าผมเสียอีก  ผมกับคุณตาสมบูรณ์ได้ออกเดินคุยกันไป    ไปเยี่ยมผู้ป่วยรายอื่นไป  รวมแล้ววันนั้น ได้ ๕ รายเป็นผู้ป่วยเบาหวาน  ๓ ราย ผู้ป่วยอัมพาต ๑ ราย  และผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ๑ ราย  ผมกับแกได้มีโอกาสคุยกันไปตลอดบ่ายทำให้ทัศนคติของผมที่มีต่อชาวบ้านในเรื่องของการเมืองเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง    วันนั้นผมยอมรับอย่างจริงใจเลยว่าคุณตาสมบูรณ์นั้น    มีความรู้เรื่องการเมืองการปกครองมากกว่าผมเสียอีก  ผมถามว่าคุณตาสมบูรณ์เรียนจบชั้นไหนแกบอกว่าก็จบ  แค่ ประถม ๔ เท่านั้น  แต่มีความรู้เรื่องการเมืองการปกครองมากกว่า  เภสัชกรปริญญาเสียอีก

    ทำให้มุมมองว่าชาวบ้านโง่  ไม่รู้หนังสือ  เปลี่ยนแปลงไป  โดยเฉพาะคำว่า  โง่  จน  เจ็บ  ที่ฝังอยู่ในสมองผมมานานเริ่มสั่นคลอน      ความคิดแบบเดิมๆ  บอกว่า  หมอต้องไปสอน  ชาวบ้านเรื่องการดูแลสุขภาพแต่เพียงฝ่ายเดียว  อาจไม่ถูกต้องเสียแล้ว    ในทางตรงกันข้าม  หมอเสียอีกที่ต้องเป็นฝ่ายเข้าไปเรียนรู้จากชาวบ้านเพื่อให้เข้าใจปัญหาสุขภาพที่ซับซ้อนว่ามันเกิดจากอะไร  จะทำให้เราเข้าใจอะไรได้มากขึ้นอันจะเป็นหนทางหนึ่งที่จะแก้ปัญหาสุขภาพได้อย่างยั่งยืนผมเองเมื่อเรียนจบใหม่ๆ      ก็ไม่สนใจจะรับราชการไปตลอดชีวิต  คิดแค่ใช้ทุนให้จบ ๒ ปี  แล้วไปทำงานเอกชน    หารายได้ที่มากขึ้น  หาความท้าทายใหม่ๆ    แต่สองปีที่ผมได้ทำงานโรงพยาบาลชุมชน  ได้เปลี่ยน  ความคิด  ความเชื่อ  ความรู้สึก ของผมไปตลอดชีวิต  แต่เดิมผมก็เหมือนชายหนุ่มทั่วไป  หยาบกระด้าง  ไม่ละเอียดอ่อน  ดังนั้นงานดูแลผู้ป่วยจึงไม่เหมาะกับผู้ชายอย่างผม  ไม่    และที่สำคัญ  ผมไม่อยากจะไปรับผิดชอบชีวิตคนอีกด้วย    การรับผิดชอบชีวิตคนอื่น  มันเป็นภาระที่ใหญ่เกินไป  ผมไม่สนใจแน่    แต่การทำงานโรงพยาบาลชุมชน ๒ ปี  การไปคลุกคลี  กับชาวบ้าน  กับคนงาน การไปทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่สถานีอนามัย    การไปเยี่ยมบ้าน  การไปกินข้าวงานบุญที่หมู่บ้าน      การไปสนทนาธรรมกับพระวัดป่าในหมู่บ้าน  การออกไปตกปลา  ทอดแห  กับคนงานที่เป็นคนในพื้นที่        ทำให้ผมหลงรักการทำงานในโรงพยาบาลชุมชน  และผมได้รู้สิ่งสำคัญอย่างหนึ่ง  ก็คือ  ผมมีความสุขที่ได้ช่วยเหลือ  ชาวบ้าน    ได้ช่วยเหลือคนไข้  ผมมีความสุขมาก  ในใจผมบอกตัวเอง  ง่ายจังเลยการหาความสุขของผู้ชายคนหนึ่ง  คือการทำงาน  และได้เงินเดือน โชคดีจริงๆ  ที่ผมได้ค้นพบตนเองก่อนอยุ ๒๕ ปี 
TENS LG 7000 --- TENS LG 7000 ... |
เลิกบุหรี่ -เว็บเลิกบุหรี่ ... |
ภาพประจำตัวสมาชิก
GPE
 
โพสต์: 201
ลงทะเบียนเมื่อ: 17 พ.ค. 2004, 11:08
ที่อยู่: จ.ขอนแก่น







Re: บทความรวมเล่ม หัวข้อ งานคือความดีที่หล่อเลี้ยงชีวิต ตอน ๒

โพสต์โดย GPE » 07 ก.ค. 2007, 10:15

ตอนที่ ๒
แด่สหายสมบูรณ์
ภก.ศุภรักษ์  ศุภเอม
ในการแก้ปัญหาให้กับคนไข้    ในช่วงแรกผมก็คงจะเหมือนกับ หมอคนอื่นๆ  ก็ คือให้ความรู้    ให้สุขศึกษาแก่คนไข้    แต่ต่อมาผมก็เริ่มรู้ว่าความรู้อย่างเดียวไม่สามารถแก้ปัญหาได้  หากคนไข้ไม่เปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ    ดังนั้นกลยุทธ์ที่ผมใช้จัดการปัญหาคือการพูดจูงใจคนไข้ให้เชื่อ  และยอมทำตาม  แต่ปัญหาเรื่องการดูแลรักษาก็ยังไม่หมด  เพราะบางปัญหาเกิดจาก ระบบสาธารณสุขของเราเองต่างหากที่เป็นปัญหา  ไม่ว่าจะเป็นนโยบายที่ไม่คลอบคลุมปัญหาสำคัญในพื้นที่        ระบบการรักษาพยาบาลที่ไม่ทันสมัยในระดับโรงพยาบาลชุมชนเล็ก  ๆ  การที่บุคลากรทางการแพทย์ย้ายเข้าเมืองใหญ่กันหมด    ทิ้งโรงพยาบาลชุมชนกันไปหมดไม่ว่าจะเป็นแพทย์  เภสัชกร  หรือแม้แต่ทันตะแพทย์    ก็มีปัญหาการโยกย้ายออกจากโรงพยาบาลชุมชนในอัตรา ที่สูงมาก  แต่อย่างไรก็ตาม    ผมก็ยังคงมุ่งมั่นที่จะดูแลชาวบ้านต่อไป    ให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้

ในการดูแลผู้ป่วยเบาหวานนั้น  เป็นเรื่องที่มีความซับซ้อน  มากมายหลายมิติ  ไม่ใช่แค่หมอกับยา  เท่านั้นที่จะเพียงพอในการรักษาผู้ป่วยได้      อีกส่วนหนึ่งที่สำคัญก็คือความร่วมมือในการรักษาของคนไข้ไม่ว่าจะเป็นความร่วมมือในการใช้ยาของคนไข้    การควบคุมอาหาร  การออกกำลังกาย  หรือแม้แต่อารมณ์  หรือความเครียดของคนไข้    ก็ส่งผลต่อการรักษาได้เช่นกัน  ในกรณีคุณตาสมบูรณ์นั้นในช่วงแรก  คุณตาสมบูรณ์แกยังไม่เห็นถึงความสำคัญของการคุมระดับน้ำตาลในเลือดเท่าไร่แต่อย่างไรก็ตาม    การที่ทีมงานโรงพยาบาลมุ่งมั่นดูแลคนไข้  อย่างเต็มกำลัง  ส่งผลทำให้คนไข้มีความเชื่อถือต่อหมอมากขึ้น    ทำให้คุณตาสมบูรณ์นั้นพยายามควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดจนสามารถคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี        แต่ปัญหาไม่ได้จบลงแค่นั้นเพราะว่า  มีปัญหาอื่นๆตามมามากมาย    ซึ่งก็เกิดจากแนวคิดในการรักษาคนไข้แบบเดิม  คือการคิดแบบแยกส่วน  มองว่าการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน    คือการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ดีแค่นั้นจบ    แต่จริงๆ  แล้วมันไม่ใช่      สำหรับการรักษาที่ถูกต้อง  ก็คือการรักษาที่ต้องมีหัวใจของความเป็นมนุษย์    ต้องดูคน  ดูแลครอบครัว  ดูแลชุมชน  ดูแลสังคม  เชื่อมโยงสิ่งต่างๆ  ให้ครบทุกมิติ  จึงจะแก้ปัญหาได้  อย่างยั่งยืน

กรณีคุณตามสมบูรณ์    อาศัยอยู่ในหมู่บ้านโนนสวรรค์  โสเก่าข่า  ซึ่งชาวบ้านส่วนใหญ่จะมีอาชีพทางด้านกสิกรรม  ซึ่งได้แก่การทำไร่  ทำนา  และเลี้ยงวัวควาย  คนหนุ่มสาวหลายคนในหมู่บ้านจะออกไปทำงานในกรุงเทพ    ชาวบ้านบางคนในหมู่บ้าน ก็จะมีอาชีพหาปลาจากเขื่อนอุบลรัตน์มาขาย    แต่ในปัจจุบันปลาในเขื่อนมีจำนวนลดลงมาก  ทำให้  ชาวบ้านบางส่วนจะออกไปจับปลาที่เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์แทน  ในบางฤดู  ทำให้หมู่บ้านนี้  มีแต่คนแก่กับเด็กเป็นส่วนใหญ่        สำหรับหมู่บ้านโนนสวรรค์  โสเก่าข่า  นั้นเป็นหมู่บ้านขนาดกลาง มีประมาณ ๑๐๐ หลังคาเรือน    บ้านแต่ละหลังมักจะมีใต้ถุนสูงเนื่องจากมีปัญหาน้ำท่วมเกิดขึ้นได้บ่อยๆ  เพราะเป็นหมู่บ้านที่อยู่ใกล้น้ำ    คุณตาสมบูรณ์มีลูกหลายคนแต่ลูกของแกทุกคน  สามารถดูแลตนเองได้เป็นอย่างดี    นอกจากนี้ลูกทุกคนก็ส่งเงินมาให้ ครอบครัวมาใช้ไม่ได้ขาด  ทำให้ครอบครัวนี้ แม้จะไม่ได้ร่ำรวยอะไร  แต่ก็ไม่มีปัญหาเรื่องเงินแต่อย่างใด  จึงถือได้ว่าครอบครัวของคุณตาถือว่าเป็นครอบครัวหนึ่งที่อบอุ่นทีเดียว  ส่วนคุณตาสมบูรณ์เองนั้น  ถือว่าเป็นที่เคารพในหมู่บ้านมากพอสมควรเพราะคุณตาเป็นหมอมอ    คือว่าหมอมอจะมีหน้าที่เสี่ยงทายหาของหาย  หรือว่าวัวหาย  แกจะนั่งทางในดูแล้วบอกได้ว่าของหายอยู่ที่ใคร  วัวหายไหน  จะมีโอกาสหาของเจอไหมซึ่งจากการสอบถามชาวบ้าน โนนสวรรค์  โสเก่าข่า    พบว่าคุณตาสมบูรณ์แกดูแม่นพอสมควร  นอกจากนี้  แกยังมี  ความรู้ด้านสมุนไพรและหยูกยาต่างๆ  ดีพอสมควรอีกด้วย

ผมกับแกคุยกับถูกคอมากพอสมควรแกก็เลยยอมบอกผมว่า  แกมีความลับอย่างหนึ่งจะบอกผม    แกบอกว่า  สมัยยังหนุ่ม  แกถูกข้าราชการรังแกข่มเหง  แกเลยหนีไปอยู่ป่า  ไปสังกัดพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยอยู่หลายปี    ผมจึงมักจะแซวแกว่า  โดยการเรียกแกว่า  สหายสมบูรณ์    แกก็จะเรียกผมกลับว่า  สหายคุณหมอ  ทุกครั้งที่ผมจ่ายยาให้คนไข้เบาหวานผมจึงเหมือนมีเพื่อนสนิทมาคอยช่วยงาน  มาคอยให้กำลังใจเสมอ ๆ  ทำให้เวลาผมทำงานผมก็มีความสุขในการจ่ายยา  ในการให้ความรู้ผองเพื่อนชาวบ้านเบาหวานของผม  ผมจึงมีแรงที่จะทำงานอย่างเต็มอกเต็มใจ  พอสมควรถึงแม้ผมจะรู้ว่าวันนัดตรวจเบาหวานเมื่อคนไข้มาก  งานจะหนัก  แต่เป็นงานหนักที่ผมยอมเหนื่อยยอมทุ่มเท      นอกจากนั้นผมยังผองเพื่อนชาวเบาหวานอีกหลายคน  จะเรียกว่าเพื่อนตาย  สหายศึก  ก็ไม่ผิด  เพราะเราต่อสู้โรคเบาหวานมาด้วยกัน  ไม่ว่าจะเป็น  พ่อสุข  อ้ายนาวิน    แม่เตย  น้องกัลยา  ป้าสำลี  แม่อ้ม  แม่สมหวัง  และอื่นๆ  มากมายหลายคนที่ไม่อาจกล่าวได้หมดในที่นี้สัมพันธภาพ    แต่เปลี่ยนไป  จากหมอกลายเป็นเพื่อนที่ดีต่อกัน    ทำให้ผมไม่ใช่เป็นแต่เพียงเภสัชกร    ที่จะดูแลเรื่องยาให้พวกเขาเท่านั้น  แต่ผมยังเต็มใจที่จะดูแลสุขภาพดูแลชีวิตของเพื่อนๆ เหล่านี้  อย่างเต็มที่อีกด้วย  ถึงแม้บางครั้งผมเองจะรู้สึกว่าผมดูแลเพื่อนๆ  ของผมได้ไม่ดีพอ  หลายอย่างเกิดจากบทบาทของเภสัชกรในโรงพยาบาลชุมชน  ยังอาจจะดูแปลกๆ  ที่จะไปทำงานตรงนี้  หลายอย่างก็เกิดจากความรู้ทางวิชาการของผมยังไม่แน่นพอ    ทำให้ผมตัดสินใจลาศึกษาต่อ    เพื่อหาความรู้มาใส่ตัวเพื่อที่จะได้ดูแลผองเพื่อนของผม  แต่ก่อนที่ผมจะไปเรียนต่อนั้นได้เกิดอะไรบางอย่างกับครอบครัวตาสมบูรณ์ที่สะเทือนใจมากพอสมควร  ซึ่งผมถือว่านั่นก็เป็นความผิดของผมด้วยเช่นกัน

เรื่องที่เกิดขึ้นกับครอบครัวของคุณตาสมบูรณ์ก็คือ          ภรรยาของแกซึ่งมีชื่อว่าคุณยายทองคำนั้น        ต้องถูกตัดขาขวาทิ้งไปเนื่องจากโรคเบาหวาน    ที่แกเป็นอยู่ไม่รู้ว่านานเท่าไร่แล้วซึ่งแน่นอน  หมอเองก็ไม่เคยรู้เลยว่ายายทองคำ  แกเป็นเบาหวานด้วยเหมือนกัน  ซึ่งเมื่อประมาณ ๔ ปีที่ผ่านมา  นโยบายการคัดกรองผู้ป่วยเบาหวานของกระทรวงสาธารณสุขยังไม่ชัดเจนเหมือนอย่างเช่นในปัจจุบันนี้        ซึ่งตอนนั้น  ผมเองน่าจะคิดได้  ว่ายายทองคำเป็นผู้หญิงสูงอายุ  ที่มีรูปร่างอ้วน  ดังนั้นต้องมีความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวานสูงแน่นอน  ซึ่งผมเองไมได้เฉลียวใจในข้อนี้เลยแม้แต่น้อย ทางเดียวที่ผมจะทำได้คือถามครอบครัวของคุณตาสมบูรณ์ว่า  ต้องการให้ผมช่วยเหลืออะไรหรือไม่  ยายทองคำแกเลยบอกว่า
TENS LG 7000 --- TENS LG 7000 ... |
เลิกบุหรี่ -เว็บเลิกบุหรี่ ... |
ภาพประจำตัวสมาชิก
GPE
 
โพสต์: 201
ลงทะเบียนเมื่อ: 17 พ.ค. 2004, 11:08
ที่อยู่: จ.ขอนแก่น


ย้อนกลับไปยัง อาราบิก้า

ผู้ใช้งานขณะนี้

New Document