อยากแชร์ความรู้เรื่องยาแก้ไอค่ะ

[vaeang]

เพิ่งทำงานร้านยาค่ะ วันหนึ่งอยู่ร้านยามีคนไข้ไอแบบมีเสมหะเล็กน้อยมาขอซื้อยาแก้ไอที่ร้าน เคยเรียนมาว่า คนไข้ที่ไอแบบมีเสมหะให้จ่ายยาขับเสมหะหรือยาละลายเสมหะให้ ไม่ควรให้ยาที่กดศูนย์ไอในสมอง เพราะเสมหะจะไม่ถูกขับออกมา ซึ่งในทางปฏิบัติแล้วทำงานรพ.เห็นคุณหมอจ่ายยากดการไอคู่กับละลายเสมหะเสมอ ที่ร้านยาที่ทำอยู่คนจ่ายยาอีกคนที่ซักประวัติก็จ่ายยากดการไอคู่กับละลายเสมหะเหมือนกัน พอถามเขาบอกว่า ถ้าให้ยาละลายเสมหะอย่างเดียวไม่ค่อยช่วยให้การไอคนไข้ดีขึ้น ต้องให้ยากดการไอร่วมด้วยจึงจะดีกว่า ซึ่งมันค้านกับที่เรียน จึงอยากทราบว่า ถ้าให้ดีแล้วควรจ่ายยาแก้ไออย่างไรให้คนไข้ เพราะสูตรยาแก้ไอหลายยี่ห้อก็จะเป็นยาผสมระหว่างยากดการไอและยาขับหรือละลายเสมหะด้วย....ขอบคุณค่ะ

[owner333]

จากคำถามของคุณ จะแยกออกเป็นข้อย่อยดังนี้นะค่ะ
1. สูตรยาแก้ไอหลายยี่ห้อก็จะเป็นยาผสมระหว่างยากดการไอและยาขับหรือละลายเสมหะด้วย
ตอบ IYAFIN (Dextro+CPM+Glyceryl Guaiacolate) สูตรนี้จะเน้นไอแห้งๆ+แพ้อากาศเป็นหลัก ส่วนGlyceryl Guaiacolate ถึงแม้จะเป็นยาในกลุ่มขับเสมหะก็ตาม แต่มีรายงานหลายฉบับบ่งชี้ว่าไม่มีผลดีกว่า placebo
TUSNO (Dextro 15mg+Bromhexine 8mg+Glyceryl Guaiacolate 100mg) ตัวนี้สิน่าจะเป็นประเด็นของคุณล่ะ
เพราะมีตัวกดศูนย์ไอ+ตัวลดความหนืดข้นของเสมหะ(Mucolytic drugs) ในความแรงพอๆกัน
สำหรับสูตรนี้อธิบายผลที่คนไข้ได้รับจากยา คือ ตัวกดศูนย์ไอ จะช่วยลดจำนวนครั้งของการไอ(ไม่ใช่หยุดการไอ) แต่ก็ยังเพียงพอที่จะขจัดเสหะออกมาได้ ทำให้คนไข้ไม่ต้องทรมานกับการไอจนเจ็บคอ + ตัวลดความหนืดข้นของเสมหะ จะช่วยเสมหะถูกขับออกมาได้ดีขึ้น จึงเป็นการช่วยเสริมการรักษากันและกัน ส่วน Glyceryl Guaiacolate แทบไม่ช่วยอะไรตามที่กล่าวมาแล้วข้างต้น

อ้างอิงจาก คู่มือการใช้ยาสำหรับเภสัชกรชุมชน คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

2. ถ้าให้ดีแล้วควรจ่ายยาแก้ไออย่างไรให้คนไข้
ตอบ ควรจะดูว่าอาการหลักๆมีอะไรบ้าง จึงค่อยเลือกสูตรยา
เช่น ไอแพ้อากาศ ก็ IYAFIN
ไอเสมหะข้น ก็ TUSNO

[zartingtong]

เพิ่งทำงานร้านยาค่ะ วันหนึ่งอยู่ร้านยามีคนไข้ไอแบบมีเสมหะเล็กน้อยมาขอซื้อยาแก้ไอที่ร้าน เคยเรียนมาว่า คนไข้ที่ไอแบบมีเสมหะให้จ่ายยาขับเสมหะหรือยาละลายเสมหะให้ ไม่ควรให้ยาที่กดศูนย์ไอในสมอง เพราะเสมหะจะไม่ถูกขับออกมา

จะเรียนอะไรก็อย่าเถรตรงเกินไปแหละครับ อย่างไรก็ดูความถี่ของอาการไอด้วย ยาแก้ไอหลายๆตัวก็ไม่ได้กดอาการไอจนไอไม่ออก แต่จะมีไอบ้างพอให้เสมหะขับออกได้ ซึ่งตัวแรงมากๆอย่าง โคดีอีน ก็ไม่ได้จ่ายอยู่แล้วจึงไม่น่ากังวลอะไรมากนอกจากเด็กเล็กไม่ใช้กันอยู่แล้ว แต่จะให้บอกว่าไอขนาดไหนถึงใช้ พวกนี้ถือเป็นศิลปครับไม่ใช่ตรงเป๊ะๆไม่งั้นเปิดร้านขายยาคนไข้ก็หายหมดเพราะมาหาแล้วยังไอแทบเป็นแทบตาย

เหมือนการเก็บรักษายาก็เหมือนกัน เมื่อก่อนเก็บในอุณหภูมิห้องเค้า Test กันยาไม่เสียใน 5 ปีมีตั้งเยอะแยะ แต่พอเปลี่ยนแปลงวิธีการตรวจ stability ไม่ใช้อุณหภูมิห้องอีกต่อไป ทีนี้ก็ต้องเปลี่ยนระบุการเก็บรักษาเก็บที่อุณหภูมิเฉลี่ยไม่เกิน 30 องศา ยาที่ติดตาม stabitity ว่า 5 ปีที่อุณหภูมิห้องไม่เสียก็เลยกลายเป็นแค่ไม่ได้เปิดแอร์วันเดียวจะต้องโยนทิ้งให้ได้ (ไม่ใช่ยาที่ทราบว่าอุณหภูมิเกินแล้วเสียนะครับ พวกนั้นต้องระวังพิเศษ)

เถรตรงมีเยอะนะครับ